Opis
Tytuł książki powinien zastanowić dociekliwych. Na pierwszym miejscu widnieją Etiudy Chopina ze znamiennymi słowami kompozytora o nich samych (w Jego „jednym sposobie”), potem wszakże został wskazany punkt widzenia, z jakiego będą one przeze mnie rozważane, a będą rozważane przede wszystkim z perspektywy dźwięków węzłowych i figur migotliwych. W książce zatem ograniczę do niezbędnego minimum poruszanie dość znanych zagadnień: harmoniki etiud, ich proweniencji, ekspresji, dynamiki, agogiki, artykulacji, kolorystyki czy związanej z nimi techniki pianistycznej (aplikatury, pedalizacji, frazowania), napomknę tylko o dziewiętnastowiecznych fortepianach, wspomnę o fakturze i funkcji Etiud opus 10, opus 25 i Dbop. 36 (Etiud dla Méthode des Méthodes), zaledwie musnę ich historię i recepcję, a o kwestie formy, melodyki, chromatyki czy rytmiki poszczególnych etiud zahaczę przy okazji analiz każdej z nich.
Podobnie też nie uwzględnię dostatecznie punktów widzenia dyscyplin pozamuzycznych, kontekstowych, np. historii epoki, historii sztuki, teorii literatury i literaturoznawstwa, kulturoznawstwa i językoznawstwa, antropologii, socjologii i ekonomii, matematyki i fizyki, akustyki i teorii informacji, filozofii i teologii, semiotyki, psychologii i fizjologii słyszenia, medycyny i neurobiologii itd. (nb. ku arachnologii zwrócę się – przy rozważaniu Etiudy gis-moll – jedynie na prawach anegdoty; bo czemużbym nie mógł skorzystać z prawa do anegdoty?).
Nie można będzie przeto uznać mojej książki za pełną, historyczną i systematyczną monografię etiud Chopina. Jeszcze za wcześnie na taką monografię, a gdy się taka pojawi, może mieć – przy coraz silniejszym i powszechniejszym nastawieniu w świecie nauki na wąską specjalizację – raczej wielu współautorów niż jednego autora. Zresztą w miarę rozwoju chopinologii odkrywać będziemy coraz to nowsze aspekty twórczości Chopina.
Można będzie natomiast uznać moją książkę za monograficzne opracowanie zagadnienia szczegółowego, zasygnalizowanego w drugiej części jej tytułu. Jest to zagadnienie w muzykologii nowe, choć zjawiska będące jego przedmiotem występowały w praktyce muzycznej od dawna, a w swym największym nasileniu – przez kilkuwiekowy okres panowania w muzyce europejskiej dwóch wielkich i mocno powiązanych ze sobą systemów: tonalnego dur-moll i metrorytmicznego. To nowe zagadnienie otwiera wrota nowym możliwościom badawczym. Analizowanie dźwięków węzłowych i figur migotliwych pozwala między innymi na wniknięcie do wnętrza utworu, na zgłębienie jego morfologii, na poznanie anatomicznych szczegółów jego budowy.
Praca zrealizowana w roku 2014 w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Wyróżnienie w Konkursie Narodowego Centrum Kultury na najlepszą pracę w zakresie historii muzyki polskiej w roku 2016.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu „Muzyczny ślad“, realizowanego przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca.
Krzysztof Bilica, ur. 1946 we Wrocławiu, muzykolog, eseista, aforysta, prozaik.
Studiował dwa lata prawo na Uniwersytecie Wrocławskim, pełne studia muzykologiczne odbył na Uniwersytecie Warszawskim (dyplom magistra 1972), ukończył ponadto studia podyplomowe z edytorstwa muzycznego – w Akademii Muzycznej w Krakowie. W roku 2008 obronił tamże rozprawę doktorską Kadencja polska w utworach Fryderyka Chopina jako wyraz oddziaływania systemu akcentuacyjnego XIX-wiecznej polszczyzny na muzykę narodową (promotorem był prof. dr hab. Mieczysław Tomaszewski).
W latach 1972–1974 pracował w Polskim Wydawnictwie Muzycznym w Krakowie, następnie 1974–2001 jako redaktor Wydawnictwa Naukowego PWN w Warszawie (dla encyklopedii uniwersalnych PWN, papierowych i multimedialnych, napisał lub zredagował ponad 10 tysięcy haseł muzycznych). W latach 2008-2012 był redaktorem czasopisma „Ruch Muzyczny”, gdzie prowadził działy historii muzyki i recenzji książek muzycznych, pisał też felietony Od Redakcji. Jest członkiem Związku Kompozytorów Polskich w Sekcji Muzykologów (zasiadał kilkakrotnie w jej Zarządzie).
Autor kilku książek: zbioru felietonów radiowych Telefony z Eufonii 1995, zbioru esejów Wokół Chopina i Polski 2005, eseju W Warszawie i Petersburgu: Ogiński, Glinka, Moniuszko 2017), a także oczekującej na wydanie rozprawy Etiudy Chopina w Jego „jednym sposobie”, wyróżnionej w roku 2017 w Konkursie Narodowego Centrum Kultury na najlepszą pracę z historii muzyki polskiej, wreszcie – około dwustu artykułów, esejów, recenzji, felietonów, publikowanych w rozmaitych czasopismach i seriach wydawniczych. Uczestniczył w kilkudziesięciu konferencjach muzykologicznych. Wprowadził do języka muzykologii nowe terminy, m.in. „figury migotliwe”, „klauzule sarmackie”, „kadencja polska”.
Uprawia również małe formy prozatorskie (opowiadania) i aforystykę; wydał dwa tomiki aforyzmów (Słownik wyrazów własnych 1995, Myślnik. 303 aforyzmy z „Przekroju” 2009), 2002–2012 prowadził w tygodniku „Przekrój” autorską rubrykę aforystyczną; jego aforyzmy weszły do wielu antologii polskich, rosyjskich, serbsko-chorwackich, włoskich. Był kilkakrotnym stypendystą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, stypendystą m. st. Warszawy, ZAiKS-u. W roku 2012 otrzymał Nagrodę im. Witolda Hulewicza – „za wybitne osiągnięcia w dziedzinie chopinologii oraz leksykografii muzycznej”, a w roku 2016 Nagrodę Fundacji MEAKULTURA – „za wybitne osiągnięcia w dziedzinie krytyki muzycznej”.
Chopin mógł zetknąć się z gatunkiem etiudy już w latach dziecięcych. Naukę gry fortepianowej rozpoczynał pod okiem matki i starszej siostry, Ludwiki, prędko też dostał się – jako sześciolatek – pod opiekę wytrawnego pedagoga, Wojciecha Żywnego. Ten pochodzący z Czech skrzypek i kompozytor, od lat zadomowiony w Polsce, dawał swemu pupilowi do grania zapewne nie tylko ulubione przez siebie utwory Bacha i klasyków wiedeńskich, ale i etiudy kompozytorów minorum gentium. Etiuda fortepianowa była wtedy rodzajem ćwiczenia palcowego (exercise), utworem niedługim, schematycznym, który miał przede wszystkim ułatwić ćwiczącemu opanowanie określonych trudności techniczno-manualnych.
W składach muzycznych ówczesnej Warszawy gromadzono zawsze pozycje z muzycznej literatury pedagogicznej. W roku 1823 Franciszek Klukowski sprzedawał w swym składzie na rogu Długiej i Miodowej wydane własnym nakładem Ćwiczenia na fortepian oddział drugi dla poczynających autorstwa Augusta Eberharda Müllera, a także Gamy wyjęte ze szkoły Ignacego Pleyela oraz kadencje ze wszystkich maior i minor tonów, pochodzące ze szkoły K. Kurpińskiego. Nie wiadomo, czy za chłopięcych lat Chopina dotarły do Warszawy egzemplarze Gradus ad Parnassum Muzia Clementiego, wiadomo natomiast, że w roku 1826 u Andrzeja Brzeziny (błędnie nazywanego Antonim) ukazała się zawierająca ponad 80 etiud Szkoła na pianoforte Johanna Baptisty Cramera i że młody Fryderyk odwiedzał często także sklep i skład nut Brzeziny przy ulicy Miodowej; zresztą dawał potem utwory Cramera do grania swoim uczniom
1. Wprowadzenie
1.1. Etiudy Chopina w ogólności
1.1.1 Ich geneza, faktura, forma, funkcja
1.1.2. Recepcja etiud Chopina
1.2. Zagadnienie dźwięków węzłowych i figur migotliwych
1.2.1. Dwa systemy: tonalny dur-moll i metrorytmiczny
1.2.2. Kadencje muzyczne
1.2.3. Dźwięki węzłowe
1.2.4. Figury migotliwe
2. Analizy i interpretacje Etiud
2.1. Podstawy źródłowe analiz i interpretacji
2.2. Metody analizowania i interpretowania
2.3. Etiudy opus 10
2.3.1. Etiuda C-dur op. 10 nr 1
2.3.2. Etiuda a-moll op. 10 nr 2
2.3.3. Etiuda E-dur op. 10 nr 3
2.3.4. Etiuda cis-moll op. 10 nr 4
2.3.5. Etiuda Ges-dur op. 10 nr 5
2.3.6. Etiuda es-moll op. 10 nr 6
2.3.7. Etiuda C-dur op. 10 nr 7
2.3.8. Etiuda F-dur op. 10 nr 8
2.3.9. Etiuda f-moll op. 10 nr 9
2.3.10. Etiuda As-dur op. 10 nr 10
2.3.11. Etiuda Es-dur op. 10 nr 11
2.3.12. Etiuda c-moll op. 10 nr 12
2.4. Etiudy opus 25
2.4.1. Etiuda As-dur op. 25 nr 1
2.4.2. Etiuda f-moll op. 25 nr 2
2.4.3. Etiuda F-dur op. 25 nr 3
2.4.4. Etiuda a-moll op. 25 nr 4
2.4.5. Etiuda e-moll op. 25 nr 5
2.4.6. Etiuda gis-moll op. 25 nr 6
2.4.7. Etiuda cis-moll op. 25 nr 7
2.4.8. Etiuda Des-dur op. 25 nr 8
2.4.9. Etiuda Ges-dur op. 25 nr 9
2.4.10 Etiuda h-moll op. 25 nr 10
2.4.11. Etiuda a-moll op. 25 nr 11
2.4.12. Etiuda c-moll op. 25 nr 12
2.5. Etiudy dla Méthode des Méthodes
2.5.1. Etiuda f-moll Dbop. 36 nr 1
2.5.2. Etiuda As-dur Dbop. 36 nr 2
2.5.3. Etiuda Des-dur Dbop. 36 nr 3
3. Podsumowanie
4. Spis przykładów nutowych, wizualizacji, zestawień, wykresów, tabel
5. Bibliografia
6. Indeks osób, postaci mitycznych i literackich oraz zespołów muzycznych
7. Autorzy, kompozytorzy, wykonawcy i utwory, do których odsyłają kody QR (w kolejności występowania w książce)
Autorzy, kompozytorzy, wykonawcy i utwory, do których odsyłają kody QR (w kolejności występowania w książce):
Kazimiera Urban Przewodnik Chopinowski po Warszawie
Muzio Clementi Gradus ad Parnassum, pianiści: Michele Campanella, Sandro De Palma, Vincenzo Vitale, Carlo Bruno, Franco Medori, Maria Mosca
Johann Baptist Cramer 84 Etiudy, pianiści: Gianluca Luisi, Alessandro Deljavan, Giampaolo Stuani
Fryderyk Chopin Preludia op. 28: Rafał Blechacz
– Sonata h-moll op. 35, Finał Presto: Maurizio Pollini
– Etiudy op. 10 w opracowaniu Leopolda Godowskiego: David Stanhohe
– Etiudy op. 10 i 25 w opracowaniu Leopolda Godowskiego: Marc-Andrè Hamelin
Charles Ives The Unanswered Question: James Sinclair, Northern Sinfonia
Anton Webern Pięć utworów na orkiestrę op. 10: Herbert Kegel, Rundfunk-Sinfonieorchester Leipzig
Witold Lutosławski iv Symfonia: Esa-Pekka Salonen, Orchestre Philharmonique de Radio France
Antoni Szałowski Uwertura na orkiestrę: José Maria Florêncio
Grażyna Bacewicz Muzyka na smyczki, trąbki i perkusję: Witold Rowicki, Royal Concertgebouw Orchestra
Witold Lutosławski Koncert na orkiestrę: Witold Rowicki, Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Narodowej
Johann Sebastian Bach Preludium i fuga c-moll, bwv 847: Swiatosław Richter
Iluzje i paradoksy dźwiękowe
Witold Lutosławski Muzyka żałobna: Maciej Tworek, Orkiestra Kameralna Akademii Muzycznej w Krakowie
Jasna Strona: 11 iluzji optycznych, które oszukają twój wzrok
Augustyn Bloch Anenaiki: Maciej Jaśkiewicz, Ars Antiqua
Fryderyk Chopin Polonez cis-moll op. 26 nr 1: Marc-André Hamelin
– Impromptus As-dur op. 29: Władimir Aszkenazy
Johann Sebastian Bach i Koncert brandenburski: Claudio Abbado
Wolfgang Amadeus Mozart Sonata C-dur kv 545: Daniel Barenboim
Johann Sebastian Bach Sonaty i Partity na skrzypce solo bwv 1001–1006: Arthur Grumiaux
– Suity na wiolonczelę solo, bwv 1007–1012: Mścisław Rostropowicz
Grażyna Bacewicz Koncert na orkiestrę smyczkową, cz. i Allegro: Øyvind Bjorå, Norwegian Chamber Orchestra
Fryderyk Chopin Walc As-dur op. 42: Zoltán Kocsis
Fortepiany Chopina, Stanisław Leszczyński, Alex Szilasi
Elsner, Kurpiński, Szymanowska, Chopin: Maria Gabryś-Heyke gra na fortepianie Krall & Seidler z roku 1830
Johann Sebastian Bach Preludium c-moll bwv 847: Ewa Pobłocka
Fryderyk Chopin Etiudy op. 10 nr 3, 5, 6, 8, 9, 10. Wydanie faksymilowe rękopisu
– Etiudy op. 10 nr 1–10: Daniił Trifonow
– Etiuda C-dur op. 10 nr 1: Martha Argerich
– Etiuda C-dur op. 10 nr 1: Seong-Jin Cho
– Rękopiśmienna kopia Etiudy C-dur op. 10 nr 1 (Józefa Linowskiego?)
– Etiuda a-moll op. 10 nr 2: Kate Liu
– Etiuda E-dur op. 10 nr 3: Lang Lang
– Koncert e-moll op. 11, Larghetto: Krystian Zimerman
– Walc Des-dur op. 70 nr 3: Artur Rubinstein
– Etiuda cis-moll op. 10 nr 4: Nelson Goerner
– Etiuda cis-moll op. 10 nr 4: Bruce (Xiaoyu) Liu
Johann Sebastian Bach Inwencja C-dur nr 1 bwv 772: János Sebestyén
Fryderyk Chopin Etiuda Ges-dur op. 10 nr 5: Ingolf Wunder
– Etiuda es-moll op. 10 nr 6: Daniił Trifonow
– Autograf Etiudy C-dur op.10 nr 7
– Etiuda C-dur op.10 nr 7: Władimir Horowitz
Guillaume Dufay Ave Maris Stella: Blue Heron
Fryderyk Chopin Preludium cis-moll op. 45: Artur Rubinstein
– Polonez As-dur op. 53: Rafał Blechacz
Ludwig van Beethoven Sonata C-dur op. 2 nr 3: Artur Schnabel
Fryderyk Chopin, autograf Etiudy F-dur op. 10 nr 8
– Etiuda F-dur op. 10 nr 8: Rafał Blechacz
– Śpiew z mogiły („Leci liście z drzewa”): Stefania Woytowicz, sopran, Wanda Klimowicz, fortepian
– Etiuda f-moll op. 10 nr 9: Artur Rubinstein
Aleksandr Borodin Tańce połowieckie: Walery Giergijew, Zespół Opery w Kirowie
Giuseppe Verdi Missa da Reqiuem, Dies irae: Gustavo Dudamel, Orkiestra Los Angeles Philharmonic
Fryderyk Chopin Etiuda As-dur op. 10 nr 10: Julianna Awdiejewa
– Etiuda Es-dur op. 10 nr 11: Jewgienij Bożanow
– Etiuda c-moll op. 10 nr 12: Swiatosław Richter (1)
– Etiuda c-moll op. 10 nr 12: Swiatosław Richter (2)
– Etiuda c-moll op. 10 nr 12: Maurizio Pollini
– Etiuda c-moll op. 10 nr 12: Jewgienij Kissin
– Impromptu Fis-dur op. 36: Daniił Trifonow
„Witaj, Królowo, Matko litości”: Paweł Piotrowski, organy
Fryderyk Chopin Nokturn c-moll op. 48 nr 1: Władimir Aszkenazy
Richard Wagner Uwertura “Polonia”: Varujan Kojian, Hong Kong Philharmonic Orchestra
Artur Rubinstein, Wspomnienia
Gustav Mahler V Symfonia, Adagietto: Herbert von Karajan, Berliner Philharmoniker
Richard Strauss Don Kichot: Mścisław Rostropowicz, wiolonczela, Herbert von Karajan, Berliner Philharmoniker
– Ucieszne figle Dyla Sowizdrzała: Lorin Maazel, Symphoniorchester der Bayerischen Rundfunk
Ludwig van Beethoven Missa solemnis, Agnus Dei: Nikolaus Harnoncourt, Royal Concertgebouw Orchestra
Chopin bez fortepianu: Barbara Wysocka, deklamacja, Jacek Kaspszyk, Polska Orkiestra Radiowa
Warszawiacy śpiewają (nie)zakazane piosenki
Jan Ekier opowiada o swoim udziale w powstaniu warszawskim
Karol Kurpiński Bitwa pod Możajskiem (Wielka symfonia bitwę wyobrażająca), Batalia: Frans Bruggen, Orkiestra xviii Wieku
Krzysztof Penderecki Te Deum, Boże, coś Polskę: Krzysztof Penderecki, Orkiestra Symfoniczna i Chór Filharmonii w Krakowie
„Boże, coś Polskę” w lwowskiej Katedrze, 3 maja 2018
Johann Sebastian Bach, motet Komm, Jesu, komm! bwv 229: Nicolaus Harnoncourt, Stockholm Bach Choir
Fryderyk Chopin Preludium As-dur op. 28 nr 17: Seong-Jin Cho
Tekla Bądarzewska-Baranowska Modlitwa dziewicy
Fryderyk Chopin, Etiudy op. 25. Wydanie faksymilowe rękopisu
– Etiudy op. 25: Daniił Trifonow
– Etiuda As-dur op. 25 nr 1: Artur Rubinstein
– Etiuda As-dur op. 25 nr 1: Maurizio Pollini
– Etiuda As-dur op. 25 nr 1: Lang Lang
– Preludium fis-moll op. 28 nr 8: Seong-Jin Cho
– Etiuda f-moll op. 25 nr 2: Maurizio Pollini
– Etiuda f-moll op. 25 nr 2: Stanisław Bunin
– Etiuda f-moll op. 25 nr 2: Szymon Nehring
– Preludium es-moll op. 28 nr 14: Iwo Pogorelić
– Etiuda F-dur op. 25 nr 3: Grigorij Sokołow
– Etiuda F-dur op. 25 nr 3: Władimir Horowitz
– Etiuda F-dur op. 25 nr 3: Lang Lang
– Etiuda F-dur op. 25 nr 3: Daniił Trifonow
Gioacchino Rossini Marsz żołnierzy szwajcarskich z uwertury do Wilhelma Tella
Fryderyk Chopin Wojak: Andrzej Bachleda, tenor, Wanda Klimowicz, fortepian
Scena z filmu Rejs, w reżyserii Marka Piwowskiego
Igor Strawinski, balet Pietruszka: Pierre Boulez, orkiestra nieznana
Fryderyk Chopin Galop dla Marquis’a: wykonawca nieznany
Louis-Claude Daquin Kukułka: Georg Malcolm, klawesyn
Arthur Honegger Pacific 231, oparty na kompozycji film nagrodzony na Festiwalu filmowym w Cannes 1949: nieznaną orkiestrą dyryguje kompozytor
Fryderyk Chopin Etiuda a-moll op. 25 nr 4: Maurizio Pollini
– Etiuda a-moll op. 25 nr 4: Krystian Zimerman
– Wariacje B-dur op. 2: Kun-Woo Paik, fortepian, Antoni Wit, Orkiestra Filharmonii Warszawskiej
Karol Kurpiński Fantazja „Chwila snu okropnego”: odtworzenie dźwiękowe z edytora nut
Vacláv (Wilhelm) Würfel Koncert fortepianowy Es-dur op. 28, cz. iii Alla Polacca: odtworzenie dźwiękowe z edytora nut
Fats Waller Honeysuckle Rose: Scott Bradlee (Stride Piano)
– Honeysuckle Rose: Erroll Garner
Fryderyk Chopin Etiuda a-moll op. 25 nr 4: Leszek Możdżer
– Etiuda a-moll op. 25 nr 4: Trio Andrzeja Jagodzińskiego
– Etiuda e-moll op. 25 nr 5: Maurizio Pollini
– Etiuda e-moll op. 25 nr 5: Charles Richard-Hamelin
– Mazurek B-dur op. 7 nr 1: Artur Rubinstein
– Etiuda gis-moll op. 25 nr 6: Ivo Pogorelić
– Etiuda gis-moll op. 25 nr 6: Daniił Trifonow
– Etiuda gis-moll op. 25 nr 6: Szymon Nehring
– Etiuda cis-moll op. 25 nr 7: Władimir Horowitz
– Etiuda cis-moll op. 25 nr 7: Maurizio Pollini
– Etiuda cis-moll op. 25 nr 7: Ewa Pobłocka
Ludwig van Beethoven ix Symfonia, cz. iv: Daniel Barenboim, West-Eastern Divan Orchestra
Kolęda „Jezus malusieńki”: Zespół „Mazowsze”
Józef Nikorowicz Chorał: Chór Soli Deo, ks. Andrzej Sroka
Edward Elgar Preludium symfoniczne „Polonia”: Sir Andrew Davis, Royal Scottish National Orchestra
Henryk Mikołaj Górecki „Jezu Chryste, Panie miły”: Włodzimierz Siedlik, The Cracow Singers
Fryderyk Chopin Etiuda Des-dur op. 25 nr 8: Maurizio Pollini
– Etiuda Des-dur op. 25 nr 8: Walentyna Lisica
– Etiuda Des-dur op. 25 nr 8: Lucas Geniušas
– Etiuda Ges-dur op. 25 nr 9: Damniił Trifonow
– Etiuda Ges-dur op. 25 nr 9: François Samson
– Etiuda Ges-dur op. 25 nr 9: Borys Bierezowski
– Etiuda Ges-dur op. 25 nr 9: Stanisław Bunin
– Etiuda Ges-dur op. 25 nr 9: Lang Lang
– Etiuda Ges-dur op. 25 nr 9: Jan Lisiecki
– Etiuda Ges-dur op. 25 nr 9: Grigorij Sokołow
– Etiuda Ges-dur op. 25 nr 9: Lucas Geniušas
– Etiuda Ges-dur op. 25 nr 9: György Cziffra
– Etiuda Ges-dur op. 25 nr 9: Władimier Aszkenazy
– Etiuda Ges-dur op. 25 nr 9: Walentyna Lisica
– Etiuda Ges-dur op. 25 nr 9: Maurizio Pollini
Johann Pachelbel Kanon D-dur: Voices of Music
Gioacchino Rossini Uwertura do opery Sroka złodziejka: Marek Pijarowski, Radiowa Orkiestra Symfoniczna w Krakowie
„Chrystus Wodzem, Chrystus Królem”: Schola Piaseczno, oprac. Paweł Bębenek
Aleksander Aleksandrow, Hymn Federacji Rosyjskiej: wykonawcy nieznani
Fryderyk Chopin Rondo C-dur WN 15: Daniił Trifonow
– Etiuda h-moll op. 25 nr 10: Władimir Horowitz
– Etiuda h-moll op. 25 nr 10: Maurizio Pollini
– Etiuda h-moll op. 25 nr 10: Grigorij Sokołow
– Scherzo h-moll op. 20: Krystian Zimerman
Franciszek Liszt Totentanz: Krystian Zimerman, Seiji Ozawa, Boston Symphony Orchestra
Fryderyk Chopin Nokturn b-moll op. 9 nr 1: Artur Rubinstein
– Nokturn Fis-dur op. 15 nr 2: Krystian Zimerman
Georges Bizet Symfonia C-dur: Bernard Haitink, Concertgebouw
Fryderyk Chopin Mazurek B-dur op. 7 mr 1: Artur Rubinstein
– Śpiew z mogiły „Leci liście z drzewa”: Aleksandra Kurzak, sopran, Nelson Goerner, fortepian
– Etiuda a-moll op. 25 nr 11: Adam Harasiewicz
– Etiuda a-moll op. 25 nr 11: Lang Lang
– Etiuda a-moll op. 25 nr 11: Yundi Li
– Etiuda a-moll op. 25 nr 11: Juliana Awdiejewa
Marc-André Hamelin Étude No. 1: Triple Étude (collage Chopinowskich etiud: a-moll op. 10 nr 2, F-dur op. 25 nr 3 i a-moll op. 25 nr 11)
Fryderyk Chopin Etiuda c-moll op. 25 nr 12: Wilhelm Backhaus
– Etiuda c-moll op. 25 nr 12: Claudio Arrau
– Etiuda c-moll op. 25 nr 12: Swiatosław Richter
– Etiuda c-moll op. 25 nr 12: Maurizio Pollini
– Etiuda c-moll op. 25 nr 12: Marek Drewnowski
– Etiudy dla Méthode des Méthodes: Artur Rubinstein
– Etiudy dla Méthode des Méthodes: Swiatosław Richter
– Etiuda f-moll Dbop. 36 nr 1: Władimir Aszkenazy
– Etiuda f-moll Dbop. 36 nr 1: Nelson Freire
– Etiuda As-dur Dbop. 36 nr 2: Dinara Klinton
Józef Furmanik, Franciszek Wesołowski Ciebie, Boga, wysławiamy (Te Deum): Archikatedera św. Stanisława Kostki w Łodzi, Jakub Garbacz, organy
– Etiuda Des-dur Dbop. 36 nr 3: Adam Harasiewicz
Johann Sebastian Bach Capriccio sopra la lontananza del suo fratello dilettissimo, bwv 992: András Schiff
Franz Schubert Der Wanderer: Dietrich Fischer-Dieskau, baryton, Gerald Moore, fortepian
Stanisław Moniuszko Straszny dwór, Aria z kurantem: Piotr Beczała, tenor
Baude Cordier, Rondo Belle, Bonne, Sage: wykonawcy nieznani
– Tout par compas suy composes: wykonawcy nieznani
George Crumb Makrokosmos I: Jo Boatright
Odd Bird Seduction Techniques
Olivier Messiaen Oiseaux exotiques: Jean-Yves Thibaudet, fortepian, Riccardo Chailly, Royal Concertgebouw Orchestra
Bela Bartók Muzyka na smyczki, perkusję i czelestę: Pierre Boulez, Berliner Philharmoniker
